همچنین مواد مخدر از دسته جرایم کیفری به حساب می آید و بدیهی است باتوجه به آثار زیانبار موادمخدر بر روی بدن انسان تقریبا در همه کشورها تولید، نگهداری و فروش ماده مخدر خلاف قانون و جرم محسوب میشود و عاملان به اینگونه افعال مجرم شناخته شده و مجازات خواهند شد. در نهایت اعمالی از قبیل خرید و فروش و حتی استعمال مواد مخدر از هر نوعی جرم به حساب می‌آید و پیگرد قانونی دارد.
همان طور که گفته شد موضوع مواد مخدر به دو بخش زیر تقسیم بندی میشوند و مجازاتی هم که در پی دارد به شرح زیر است.
- مواد مخدر غیر صنعتی: تریاک، شیره، گراس، بنگ، سوخته..
- مواد مخدر صنعتی: شیشه، هروئین، کراک، کوکائین..
مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر غیر صنعتی شامل تریاک، شیره و…
مطابق با ماده ۵ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر اصلاحی ۱۳۹۹، به تناسب وزن مواد مخدر که حمل شده یا نگهداری شده، مجازات حبس برای عاملین آن پیش بینی گردیده است که به تفکیک زیر است.
حمل و نگهداری مواد مخدر تا پنجاه گرم
مجازات حبس منتفی است اما مجرم با توجه به کیفیت دستگیری و اقرار به حمل و نگهداری، تا ۴ میلیون ریال جزای نقدی و تا پنجاه ضربه شلاق محکوم می شود.
البته جزای نقدی هر سه سال یکبار با توجه به شاخص بانک مرکزی افزایش می یابد و مبلغ قید شده در قانون در حال حاضر فراتر از جزای نقدی پیش بینی شده در احکام می باشد.حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از پنجاه گرم تا پانصد گرم
مجازات حبس ندارد، بلکه پنج تا پانزده میلیون ریال جزای نقدی و ده تا هفتاد و چهار ضربه شلاق پیش بینی شده است.
حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از پانصد گرم تا پنج کیلو گرم
۳ مجازات در نظر گرفته شده است که شامل
پانزده میلیون ریال تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی و چهل تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و در نهایت دو تا پنج سال حبس تعزیری
نکته : قاضی رسیدگی کننده به پرونده با توجه به کیفیت دستگیری، وضعیت متهم، سابقه کیفری ایشان و عوامل دیگر، هم می تواند هر سه مجازات را برای ایشان در نظر بگیرد یا اینکه حداقل مجازات یا حداکثر را در مدنظر قرار دهد.حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از پنج کیلو گرم تا بیست کیلوگرم
به مجازات جریمه نقدی از شصت میلیون ریال تا دویست میلیون ریال و پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و پنج تا ده سال حبس تعزیری محکوم می شود.
البته نکته قابل ذکر این است که قانون گذار تکرار این جرم را یعنی حمل یا نگهداری بیش از پنج کیلوگرم تا بیست کیلوگرم ماده مخدر غیر صنعتی را اگر برای مرتبه دوم باشد، به جای جریمه نقدی، مصادره اموال ناشی از حمل و نگهداری مواد مخدر دستور می دهد و اگر برای بار سوم تکرار شود، به مجازت اعدام و مصادره اموالی که از جرم حمل و نگهداری ماده مخدر غیر صنعتی به دست آمده، محکوم خواهد شد.حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از بیست کیلوگرم تا یکصد کیلوگرم
به مجازات شلاق پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه و پنج تا ده سال حبس و جزای نقدی شصت تا دویست میلیون ریال و به ازای هر کیلو گرم بیش از بند ت، دو میلیون ریال اضافه می گردد.
* به طور مثال اگر شخصی مرتکب حمل ۵۰ کیلوگرم ماده مخدر تریاک شود، علاوه بر شلاق پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه و حبس از پنج تا ده سال، به جریمه نقدی شصت تا دویست میلیون ریالی محکوم خواهد شد و از بابت هر کیلو گرم دو میلیون ریال به جریمه نقدی اضافه می شود که در مجموع به جریمه نقدی شصت میلیون ریال اضافه می شود یعنی ۳۰ کیلوگرم بیشتر از معیار بند ت که ضربدر دو میلیون ریال می شود، شصت میلیون ریال.
البته در صورتی که جرم مندرج در این بند تکرار شود، مجازات اعدام و مصادره کل اموال بدست آمده از حمل یا نگهداری مواد مخدر محکوم می شود.
حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از یکصد کیلوگرم
علاوه بر مجازات های شلاق که پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه، و جزای نقدی با اضافه کردن دو میلیون ریال به ازای هر کیلوگرم، به حبس ابد محکوم می شود و در صورت تخفیف مجازات یا عفو و تکرار این جرم، اعدام و به مصادره کل اموال ناشی از جرم حمل و نگهداری مواد مخدر محکوم می شود.
مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر صنعتی شامل شیشه، هروئین، کراک و …
مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر صنعتی به تناسب وزن ماده مخدر تفاوت دارد ولی تفاوتی در نوع ماده مخدر وجود ندارد به همین دلیل تمامی مواد مخدر صنعتی را در یک قالب آورده و مجازات حمل و نگهداری آنها را به تناسب مقدار و وزن بررسی خواهیم کرد.
مجازات حمل هروئین در سال 1401
بر طبق ماده ۸ قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر، هرکس هروئین، مرفین و کوکائین را وارد کشور کرده و یا حمل و نگهداری کند، با توجه به میزان آن به مجازات زیر محکوم میشود.
مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی ۱ تا ۵ سانتی گرم
صرفاً مجازات شلاق و جریمه نقدی دارد و قانونگذار حبس را در نظر نگرفته است که ۵۰۰ هزار ریال تا ۱ میلیون ریال جریمه نقدی و ۲۰ تا ۵۰ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
هر سانتی گرم معادل یک دهم گرم می شود که اگر گرم را تقسیم بر ۱۰کنیم، حاصل یک سانتی گرم می شود.مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش ازپنج سانتی گرم تا یک گرم
از ۲ میلیون ریال تا ۶ میلیون ریال جریمه نقدی، ۳۰ تا ۷۰ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
نکته: قانونگذار با توجه به اثرات زیانبار مواد مخدر صنعتی معیار و ملاک تعیین مجازات را شدیدتر کرده است و حتی واحد کمتر از گرم را نیز جرم انگاری کرده است.مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش از چهار گرم تا پانزده گرم
حبس به مدت ۵ تا ۸ سال، شلاق ۳۰ تا ۷۴ ضربه و ۲۰ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال تعیین کرده است.
مجازت حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش از پانزده گرم تا سی گرم
۱۰ تا ۱۵ سال حبس، ۷۴ ضربه شلاق و از ۴۰ میلیون تا ۶۰ میلیون ریال جریمه نقدی
مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش از سی گرم
مجازات آن اعدام و مصادره اموال بدست آمده از حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی
مجازات مصرف هروئین
در صورت معتاد بودن فرد و مصرف دائمی هروئین، فرد به ۱ تا ۵ میلیون ریال جزای نقدی و تا ۳۰ ضربه شلاق محکوم میشود. اگر برای بار دوم، فرد دستگیر شود، برای هر مرتبه، هربار تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد خورد.
مجازات حمل و قاچاق حشیش
طبق ماده ۴ قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر هرکس به قاچاق و حمل حشیش بپردازد، براساس موارد زیر مجازات وی محاسبه می شود:
مجازات ۵۰ گرم، تا ۴ میلیون ریال جریمه نقدی و تا ۵۰ ضربه شلاق (مانند مجازات ۳ گرم حشیش)
مجازات بیش از ۵۰ گرم تا ۵۰۰ گرم، از ۴ تا ۵۰ میلیون ریال جریمه نقدی و ۲۰ تا ۷۴ ضربه شلاق و در صورتی که دادگاه لازم بداند تا ۳ سال حبس
مجازات از ۵۰۰ گرم تا ۵ کیلوگرم، از ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون ریال جریمه نقدی و ۵۰ تا ۷۴ ضربه شلاق و ۳ تا ۱۵ سال حبس (مانند مجازات نیم کیلو حشیش)
مجازات بیش از ۵ کیلوگرم، اعدام و مصادره اموال به استثنای هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده محکوممجازات استعمال حشیش
اگر استعمال برای بار اول باشد، فرد به ۲۰ تا ۷۴ ضربه شلاق و ۱ تا ۵ میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشود. اگر فرد معتاد باشد و به طور دائمی آن را مصرف کند، ۱ تا ۵ میلیون ریال جزای نقدی و تا ۳۰ ضربه شلاق، جریمه خواهد شد.
مجازات خرید و فروش و مصرف گل (ماری جوانا)
در مورد ماده مخدر گل، در قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر ماده دقیقی وجود ندارد. امّا مجازات آن طبق رویه دادگاه، همان مجازات حشیش در نظر گرفته شده است. بر خلاف تصور افراد که فکر می‌کنند کشیدن یا همان مصرف گل (ماری جوانا) مجازاتی ندارد اما از نظر قانون این دو ماده مخدر دارای مجازات یکسانی در زمینه خرید هستند. به همین دلیل برای توضیح مجازات ماده مخدر گل، از حشیش استفاده میشود.
در صورت حمل، قاچاق و فروش ماده مخدرگل (ماری جوانا) حکم دادگاه بر اساس مقدار گل، بر حسب موارد زیر بررسی میشود.
اگر فرد مصرف کننده معتاد باشد به ۱ تا ۵ میلیون ریال جزای نقدی و همین‌طور تا ۳۰ضربه شلاق محکوم می‌شوید و اگر برای بار اول از گل استفاده کرده باشید، به ۲۰ تا ۷۴ ضربه شلاق و ۱ تا ۵ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شوید.آیا برای شخص معتاد به مواد مخدر میتوان جواز کسب صادر نمود؟
با توجه به ماده ۲۳ لایحه قانونی تشدید مجازات مرتکبین جرایم مواد مخدر که اخذ پروانه شغل را منوط به ارائه گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر نموده آست دادن پروانه کسب به شخص معتاد مجاز نیست.
ماری جوانا جزو کدام دسته مواد مخدر است؟
ماری جوانا اسم فرنی حشیش و چرس لست و جزو‌دسته اول مواد مخدر به شمار می رود.
آیا حمل و نگهداری هر نوع آلات و ادوات استعمال مواد مخدر جرم است؟
آلات و ادواتی که عرفا جهت استعمال مواد مخدر می باشد مثل وافور و حقه پافور جرم است و سایر وسایل را شامل نمی شود. در واقع حمل و نگهداری هر نوع وسیله که ذاتا برای استعمال مواد مخدر ساخته شده باشد جرم است.
مواد مخدری که جهت فروش حمل می گردد اگر متهم در حین حمل و قبل از فروش دستگیر شود نامبرده به چه بزهی مرتکب شده است؟
هر چند که متهم قصد فروش مواد مخدر را داشته ولی با توجه به اینکه در حین حمل و قبل از فروش دستگیر شده است مرتکب بزه حمل مواد مخدر شده است. زیرا قصد انجام بزه جز در موارد خاص و مصرح در قانون جرم محسوب نمی‌شود.
پرونده هایی که قبلا به دادگاه عمومی ارجاع شده و‌تاکنون رای صادر نشده بایستی با صدور قرار عدم صلاحیت به ذادکاه انقلاب ارسال گردد یا اینکه همان دادگاه بایستی به رسیدگی ادامه و اتخاذ تصمیم کند؟
چنانچه پرونده ای که موضوع آن نگهداری مواد روانگردان است به دادگاه عمومی ارجاع ولی هنوز منجر به صدور حکم نشده است بایستی به دادگاه انقلاب اسلامی با صدور قرار عدم صلاحیت ارسال شود و تفاوتی بین دادگاه بدوی و تجدیدنظر نظر هم نیست. یعنی اگر در دادگاه بدوی هم مطرح است بایستی به دادگاه انقلاب هم ارسال شود.
اعدام و نحوه اجرای آن در جرایم مواد مخدر
در جرایم مواد مخدر ، شدیدترین مجازات برای مرتکبین به جرایم مربوط به مواد مخدر مصادره اموال و اعدام است.
در ماه هشتم از قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر در مواردی مثل وارد کردن، ساخت و تولید، توزیع، نگهداری یا حمل مواد مرفین، کوکایین، هروئین مجازات بسیار سنگینی گریبان گیر فرد مجرم خواهد شد. این مسئله در مورد روانگردان هایی همچون LSD، آمفتامین و غیره بیش از دو کیلوگرم نیز صادق است.
برای اعمال این مجازات سنگین مانند اعدام قاضی وجود چند شرط زیر را در نظر خواهد گرفت در غیر این صورت هرگاه مجرمی بدون مشمولیت یکی از شروط که در پایین ذکر خواهد شد اقدام به حمل یا توزیع بیش از دو کیلوگرم از مواد مخدر مذکور کند؛ اعدام نخواهد شد و مجازات او ۳۰ سال حبس و مصادره اموال خواهد بود.
- مجرم سردسته باند توزیع مواد مخدر باشد.
- سرمایه گذاری یا هرگونه پشتیبانی مالی کرده باشد.
- از کودکان و نوجوانانی که سن زیر هجده سال دارند یا افراد مجنون در ارتکاب جرم استفاده کند.
- سابقه محکومیت بیشتر از پانزده سال به دلیل ارتکاب جرایم مشابه داشته باشد.
استفاده از سلاح گرم توسط مرتکب یا مباشرین حین ارتکاب جرم.